Afrika’da yapılan safari sırasında görmeyi amaç edindiğimiz, Afrika belgesellerinin başkahramanlarına neden Big 5 denilmekte hiç düşündünüz mü? Bu hayvanlar hangileridir, biliyor musunuz?
Kenya’nın İngilizler tarafında kolonize edildiği dönemde beyaz avcılar tarafından Afrika’da yaşayan, avlanması zor beş vahşi, büyük hayvana verilen ortak bir isim ‘Big 5’. ‘Büyük‘ sıfatıyla onurlandırılmış olmalarına aldanıp da bu listeye dahil olmak için ağır çekmek gerektiğini düşünmeyin sakın!
Günümüzde avlanmaları kesin olarak yasaklanmış olan, bu yasağa rağmen maalesef kaçak avlanmanın devam etmesi sonucu nesilleri tükenme tehlikesi altında olan bu hayvanlar savananın kralı olarak bilinen ASLAN; kendi başına yaşayan, asosyal LEOPAR; zekasıyla ünlü AFRİKA FİLİ; güçlü AFRİKA MANDASI ve boynuzları için çok büyük paralar ödenen SİYAH GERGEDANLAR için kullanılıyor.
Bu listedeki hayvanlardan bazıları hayli ağır cüsseye sahip olsalar da seçimdeki asıl kriter Afrika’nın avlanması en zor, en tehlikeli hayvanları kategorisinde en üst 5’i diğer vahşi hayvanlara kaptırmamak. Kenya’nın birçok parkında Afrika’nın Big 5’ı, yani Afrika’nın en tehlikeli 5 vahşi hayvanını aynı günde görmek, hatta fotoğraflamak hâlâ mümkün.
Afrika’nın 5 Büyükleri
1. Aslan
Vahşi Afrika’nın en önemli sembollerinden, hayvanlar aleminin kralı diye de anılan, ulusal parklarda turistler tarafından en çok ilgi gören aslanlar grup halinde yaşıyorlar. Grubun lideri erkek aslan üreme ve dişi aslanın avladıklarını afiyetle yemekten başka bir işle pek ilgilenmiyor.
Dişi aslan günbatımında, havanın serinlemesiyle av hedefi antilopların ve zebraların peşine düşüyor. Karınları tok olan aslanlar kendilerine gölgelik bir kuytu bulup dinlenmeye çekiliyorlar. Bu anlarda yanlarından yürüyerek geçseniz dönüp bile bakmazlarmış bir rivayete göre. Ama yine de ne olur ne olmaz, risk almayın derim ben.
2. Leopar
Etobur leopar gizlenmekteki mahareti ve bulunduğu ortama sağladığı uyumla Big 5’lar içinde yakalanması en zor olanı. Pek sosyal olmayan leoparlar yalnız yaşamayı seviyorlar. Güvenlik açısından gece avlanmayı tercih eden leoparlar öğle sıcağında sık otların veya ağaçların dallarında uyuyorlar.
Büyük kedi ailesinin en yükseğe tırmanabilen üyesi olan leoparlar kavga ve dalaştan pek hoşlanmıyorlar. Öyle güçlüler ki, avladıkları kendilerinden cüssece büyük hayvanları, uyanık aslan ve sırtlanlara yem etmemek adına ağacın en tepesine kadar taşıyabiliyorlar.
3. Afrika Fili
Dünyadaki en büyük kara memelisinin Afrika filleri olduğunu biliyor muydunuz? Filler üstün zekaları ve kendi türleri içindeki karmaşık sosyal yapılarıyla dikkati çekiyorlar. Mesela fil sülaleleri hayatını kaybeden fillerin ardından yas tutarken güçsüz, yaralı, yetim fillere ayrı bir ihtimam gösteriyorlar.
Hassas burunları sayesinde su rezervlerini bulmakta ustalar. Fillerin kulakları çok büyük olduğu kadar da çok faydalı. O koca kulaklarını tehlike anında ve sinirlendiklerinde maharetle hareket ettirip diğer filleri uyarıyorlar. Yelpaze olarak kullandıkları kulakları sayesinde koca cüsselerinin ısısını düşürüp Afrika’nın belli dönemlerde ortaya çıkan dayanılmaz sıcağına direniyorlar.
Afrika fillerini minik kulaklı Asya fillerinden ayıran en önemli özellik Afrika Kıtası şeklindeki koca kulakları. En baş düşmanları bir türlü önüne geçilemeyen fildişi avcıları. Afrika filleri keskin zekaları sayesinde fildişi avcılarına kurban giden ebeveynlerini asla unutmuyor ve ellerine ilk geçen fırsatta öçlerini almak için karşılaştıkları insanları öldürüyorlar.
4. Afrika Mandası
Özellikle meralık ve ormanlık alanlarda yaşayan, parkların önemli sakinlerinden koca cüsseli Afrika mandaları önceden kestirilemeyen tavırlarıyla hayli tehlikeliler. Onların öyle bön baktıklarına aldanıp da arabadan atlayıp hatıra fotoğrafı çektirmeyi sakın aklınızdan bile geçirmeyin.
Köşeye sıkıştıklarında ya da yaralı olduklarında sakin bile görünseler saldırabiliyorlar. Mandalar da diğer hayvanlar gibi geceleri besleniyorlar. Gündüzleri mi? Gündüzleri üzerlerindeki asalak kuşlarla beraber buldukları bir çamur birikintisinde dinleniyorlar.
5. Siyah Gergedan
Dünya genelinde 2.000 adet nüfusuyla nesli tükenme tehlikesi altında olan gergedanlar siyah ve beyaz olmak üzere iki cinsler. Ağızlarındaki şekil farklılığı ve siyah gergedanın üç toynaklı olması iki cinsi birbirinden ayıran özellikler. İnce, tüysüz, gri derili gergedanlar biri daha uzunca olmak üzere iki boynuzlular.
Beyazlara göre daha saldırgan olan siyah gergedanlar genelde asosyal olup tek takılıyor. Daha sosyal olan beyaz gergedanlar ise grup halinde dolaşmayı seviyorlar. Kenya’da 700 adet kalan gergedan nüfusunun sadece 200’ünü beyazlar oluşturuyor. Nüfuslarının siyahlara göre daha az olmasının nedeni beyaz gergedanların daha az saldırgan olmaları ve bunun neticesinde kaçak avcılara kolay hedef olmaları.
Herhangi bir neden olmadan bir anda saldırganlaşan siyah gergedan saldıracağı zaman kafasını öne eğip boynuzuyla hedefe kilitlenip burnundan sinirli sinirli solurken bir yandan da dörtnala gitmeden önce ön ayaklarını yere sürtüyor. Bu görüntüleri arenadaki boğaları anımsatıyor.
O koca cüsselerine rağmen hayli çevik olan gergedanlar saatte yaklaşık 19 km hızla koşabiliyorlar. Gergedanların da Afrika mandaları gibi asalak kuşlarla ortak bir yaşamları var. Kuşlar onların derilerindeki parazitleri temizliyor, buldukları keneleri hem yiyor hem de gergedana özel bir sesle ne bulduklarına dair sinyal veriyorlar.
Afrika Kıtası’nda Big 5’ı görebileceğiniz ülkeler Güney Afrika, Kenya, Tanzanya ve Botsvana. Ancak son edindiğim bilgilere göre Botsvana’da gergedanların soyu tükenmek üzere. Nesilleri tehdit atındaki bu hayvanları görebilmek için acele edin! Eğer siz de Afrika’nın bu 5 büyüklerini görmek istiyorsanız turna.com Kenya uçak bileti kampanyalarını değerlendirebilirsiniz.
