İlk Mısır tapınakları MÖ 4000 yıllarında kamış çadırlar şeklinde yapılmıştı. En son kullanılan tapınağın Philae’de MS 6. yüzyılda yapıldığını düşünürsek Mısır’ın tapınaklar ile olan geçmişi bir hayli uzun bir dönemi yansıtıyor. Mısır’ı ziyaret edenlerin görmeden dönmemesi gereken muhteşem tapınaklardan bazıları…
En Etkileyici Mısır Tapınakları
Medinet Habu
Luxor’un batısında yer alan Medinet Habu, boyut olarak Karnak’dan bir sonraki büyüklükte olsa da çok daha iyi korunmuş bir durumda. Firavun Hatshepsut ve III. Tutmosis hemen yanına yaptıkları iki tapınağı Amun’a adadılar. Tapınaklarının hemen yanına ise III. Ramses kendi mezarı olacak olan Medinet Habu’yu inşa etti. Sonrasında da Ramses içerisinde dükkanlar, atölyeler ve evler bulunan bu iki tapınağı da çamurdan yapılmış duvarlar ile kapattı.
Kom Ombo Tapınağı
Nil nehrine bakan yüksek bir kum tepesinde bulunan Kom Ombo tapınağı Baltamios hanedanlığı döneminde yapılmış ve ilginç bir çift tapınak yapısına sahipti. Asıl tapınak VI. Baltamios tarafından MÖ 2. Yüzyılda başlatılmıştı. Kom Ombo’nun iki tapınaklı yapısı ana eksenden birbirini taklit edercesine aynıydı. İki giriş, iki avlu, iki sütun, iki hipostil ve iki ibadethane şeklinde.
Memnon Heykelleri
MS 1350’de yapılan Memnon Heykelleri Firavun III. Amenhotep’i otururken tasvir eden iki devasa taş heykelden ibaret. Heykelin asıl görevi yaşamında ve ölümünde kapısında dua edildiği Amenhotep’in kabrinin girişinde durmasıydı. Bir zamanlar Mısır’ın en büyük tapınağıyken bugün iki heykel dışında neredeyse yok oldu. İki heykel de oldukça kötü durumda ve belin üstü neredeyse tanınmayacak halde.
Philae Tapınakları
Philae adası İsis tanrıçasının ve tarikatının merkeziydi. Adadaki ilk tapınak 30. Hanedanın firavunları tarafından yapıldı. Tapınağın inşası üç yüz yıl boyunca Yunan ve Romalı hükümdarlar tarafından da devam ettirildi. Roma imparatoru Trajan, kendi ismini taşıyan Trajan köşkünü MS 100’de yaptırdığında İsis tapınağına nehirden bir giriş görevi görüyordu. 1960’da suların yükselmesiyle batma tehlikesi yaşayan tapınak ve adadaki diğer anıtlar UNESCO tarafından Agilika adasına taşındı. Günümüzde ise Philae adası Nasser gölünün derinliklerinde yatmakta.
Edfu Tapınağı
Edfu Tapınağı şahin tanrısı Horus’a adanmış ve Karnak’dan sonraki en büyük ikinci Mısır tapınağıdır ve çok iyi korunmuştur. Tapınağın inşasına MÖ 237’de III. Ptolemy’nin hükümdarlığında başlanmış ve yaklaşık 200 yıl sonra MS 57’de meşhur Kleopatra’nın babası XII. Ptolemy zamanında bitirilmiştir. Tapınakta Yeni Mısır Krallığına ve Mammisi gibi bir kaç Yunan hanedanlığına ait buluntulara rastalandı.
I. Seti Tapınağı
Abydos’da bulunan tapınak Firavun I. Seti’nin mezarı olarak Nil nehrinin batı kıyısında yer alıyor. Antik tapınak Seti’nin hükümdarlığının sonlarına doğru yapıldı ve oğlu Ramesses’in MS 1279’da ölümünden sonra tamamlandı. Tapınaktaki en önemli eserlerden biri de Abydos Kral Listesi. Mısır firavunlarının çok büyük bir kısmının kronolojik bir listesi olan eserin değeri çok büyük.
Hatshepsut Tapınağı
Hatshepsut, MÖ 1479’dan ölümü olan MÖ 1458’e kadar hükümdarlık yaptı ve bu tapınak da onun ebedi istirahat yeri olarak Nil nehrinin batı kıyısında yerini aldı. Sütunlu bir yapıya sahip olan tapınak kraliyet mimarı olan Senemut tarafından tasarlandı. Tapınak bir tepeye konuşlandırılarak inşa edildi ve 30 metreye kadar uzanan balkonlara sahip. Bu balkonlar da bir zamanlar bahçelerle bezenmiş rampalarla birbirine bağlıydı.
Luxor Tapınağı
Luxor tapınağı Nil nehrinin doğu kıyısında ve Thebes antik kentinde yer alıyor. MÖ 1400’de Yeni Krallık döneminde bulundu. Tapınak üç Mısır tanrısı olan Amun, Mut ve Chons’a adandı. Tapınak aynı zamanda Thebes’in en önemli festivali olan Opetin de merkeziydi. Her yıl düzenlenen bu festivalde üç tanrının heykelleri Karnak’da ki Amun tapınağından Luxor tapınağına kadar taşınıyordu. Günümüzde Luxor yukarı Mısır ve Nil turlarının başladığı yada bittiği en önemli seyahat destinasyonu halinde.
Abu Simbel
Abu Simble ikiz tapınakları MÖ 13. yüzyılda Firavun Ramasses’in döneminde dağın eteklerine oyularak yapıldı. Hem kendisinin hem de kraliçesi Nefertari’nin ölümsüz birer anıtı olarak tüm ihtişamıyla duruyor. Nil nehrine yapılacak olan devasa barajdan dolayı sular altında kalma riski olduğundan Nasser Gölünün inşası sırasında tamamıyle yeri değiştirildi. Bugün Mısır’ın en önemli turistik etkinliklerinden birisi de Abu Simbel.
Karnak
Çok kötü bir durumda olmasına rağmen Karnak’dan daha iyi bir turistik destinasyon bulmak gerçekten zor. Dünyanın en büyük antik dini bölgesi ve farklı jenerasyonlardan gelen Mısırlı mimarların bir çoğunun eserinin bulunduğu ortak bir başarı abidesi. Karnak tapınağı aslında üç ana Mısır tapınağını, daha küçük kapalı tapınakları ve bir kaç farklı tapınağı da bünyesinde bulunduruyor. Luxor’un 2.5km kuzeyinde bulunan tapınağın inşası ve genişletilmesi yaklaşık 1000 yıl sürdü. Ancak Karnak tapınağının içindekiler çoğunlukla Yeni Krallığın firavunları tarafından yapıldı. Karnak içerisinde görebileceğiniz en önemli yapılardan biride Hipostil salonu. 5000 m2’lik bir alanda tam 134 devasa sütunu 16 sıra halinde görebilirsiniz.
