Dünya’nın derinliklerinde gizlenen ve tarih boyunca yaşanmış olayları anlatan benzersiz hikayeler barındıran doğal oluşumlarla dolu bir gezegen olduğunu düşünmek oldukça büyüleyici bir durum. Bu oluşumların içinde yeryüzünün yüzeyindeki izleri taşıyan kraterler, adeta geçmişin sessiz tanıkları gibi. Büyük bir asteroidin çarpma gücüyle oluşmuş bu kraterler, göz kamaştırıcı doğal güzellikleri ve jeolojik hikayeleriyle insanı derinden etkiliyor. Dünya’nın En Güzel Kraterleri başlıklı bu yazımda bu güzel kraterlere tek tek göz atacağız.
Dinozorları tarih sayfalarına gömdüğü söylenen meteorun oluşturduğu ‘Chicxulub’ isimli krater gibi çarpma etkisiyle dünya yüzeyinde 170 krater bulunduğu ifade ediliyor. Bu kraterlerin tamamı aynı sert ve hasar verici etkiye sahip olmasa da yeryüzünde bıraktıkları devasa izlerle, milyonlarca yıl sonra bile dikkat çekmeyi sürdürüyorlar. Her biri bulunduğu coğrafyaya ilgi duyulmasına neden olan ilginç oluşumları bir araya getirdik. Dünyanın dört bir tarafına dağılmış en etkileyici 12 krater huzurlarınızda.
Dünya’nın En Güzel Kraterleri
Roter Kamm Krateri, Namib Çölü
Namibya’nın ünlü Namib Çölü içerisinde bulunan Roter Kamm Krateri, 2.5 kilometre çapa ve 130 metre derinliğe sahip. Turuncu ve kırmızı renkleri andıran çöl kumları arasında Mars yüzeyini andıran bir görünüm oluşturan bu kraterin yaklaşık 3,7 milyon yıl önce oluştuğu düşünülüyor.
Namibya uçak bileti seçeneklerine göz atın.
Tenoumer Krateri, Moritanya
1.9 kilometre genişliğindeki Tenoumer Krateri, Moritanya’da Sahra Çölü’nün batı kısmında yer alıyor. Kraterin oluşumunu inceleyen bilimadamları, Tenoumer’in 10 bin/30 bin yıl önce meydana geldiğini belirledi.
Lonar Krater Gölü, Maharaşta, Hindistan
50 bin yıl önce oluşan Lonar Krater Gölü, 1,2 kilometre çapı ile dikkat çeken bir su birikintisi. Tuzlu suya sahip olan Lonar çevresinde çok sayıda kuş türü ve etkileyici bir bitki örtüsü bulunuyor.
Monturaqui Krateri, Şili
1962 yılında keşfedilen Monturaqui Krateri, Salar de Atacama Gölü’nün güneyinde yer alıyor. 460 metre çapındaki bu kraterin tahminen bir milyon yıl önce dünyaya ulaşan bir meteor yüzünden oluştuğu tahmin ediliyor.
Gosses Bluff Krateri, Avustralya
Avustralya merkezine yakın bir konumda bulunan Gosses Bluff Krateri, yaklaşık 142 milyon yıl önce bir göktaşının ya da kuyrukluyıldızın çarpma etkisi ile oluşmuş. 40 bin km hızla dünya yüzeyine çarptığı belirtilen bu gök cismi, ardında yaklaşık 5 km çapında bir krater bırakmış.
Tswaing Krateri, Güney Afrika
Yaklaşık 220 bin yıl önce bir göktaşının oluşturduğu Tswaing Krateri, yağmur sularının etkisi zaman içerisinde bir göl haline dönüşmüş. Kraterin bulunduğu bölge, tuz yeri anlamına gelen ‘Zoutpan’ adı ile anılıyor.
Pingualuit Krateri, Kanada
Hiroşima’da atılan atom bombası kadar güçlü etkiye sahip bir göktaşının yeryüzüne çarpması ile meydana gelen Pingualuit Krateri, 1.4 milyon yıl önce oluştu. çerisinde dünyanın en saf suyunun bulunduğu düşünülen bu 3.44 km çapındaki krater, 1943 yılında meteoroloji uçuşu yapan bir uçak sayesinde keşfedildi.
Amguid Krateri, Cezayir
500 metre çapındaki Amguid Krateri, 100 bin yıl öncesine dayanan geçmişiyle yeryüzündeki genç kraterler arasında yer alıyor. Üst bölümü kum taşı blokları ile çevrili olan Amguid’ın merkezi ise rüzgar etkisi ile sıkışan çamurlarla kaplı.
Wolfe Creek Krateri, Avustralya
Batı Avustralya’da bulunan ve Aborjinler tarafından ‘Kandimal’ adı ile bilinen Wolfe Creek Krateri, 300 bin yıl önce oluşmuş. 875 metre çapındaki kraterin derinliği de, ortalama 60 metre civarında. Krater, 1947 yılında bir hava yüzey araştırması sırasında tespit edilmiş.
Sudbury Krateri, Kanada
Sudbury Krateri, Ontario, Kanada’da yer alıyor ve Dünya’nın en büyük ikinci çarpma krateri olarak kabul ediliyor. Bu krater, büyük bir meteor veya asteroidin çarpması sonucu oluşmuş bir impakt krateri. Kraterin oluşumu tahmini olarak 1.85 milyar yıl öncesine dayanıyor.
Sudbury Krateri’nin çapı yaklaşık 250 kilometre ve kraterin merkezi bölgesi Sudbury Gölü’nün yer aldığı yer. Kraterin oluşumu, yaklaşık 10 km çapında bir meteorun düşmesi sonucu gerçekleşmiş. Bu çarpma, büyük miktarda enerji ve ısı açığa çıkararak çevresindeki kayaları eritmiş ve etrafında farklı kaya tiplerinin oluşmasına neden olmuş.
Ijen Krateri, Endonezya
Ijen Krateri, Endonezya’nın Java adasında yer alan bir volkanik krater. Doğu Java’daki İjen Dağı’nın bir parçası olan bu krater, dünyanın farklı bölgelerindeki diğer kraterlerden farklılaştıran benzersiz özellikleriyle ünlü.
Ijen Krateri’nin en belirgin özelliklerinden biri, kraterin içinde yer alan volkanik gölde meydana gelen “mavi ateş” çzelliği. Volkanik gazların oksidasyonu sonucu oluşan bu mavi ateş, gece vakti en belirgin şekilde görülebiliyor. Bu mavi alev, turistler ve araştırmacılar için oldukça ilgi çekici.
Ijen Krateri’nin gölü, aynı zamanda dünyanın en asidik göllerinden biri. Göldeki asit seviyesi oldukça yüksek ve bu özellik göle turkuaz rengi veriyor.
Barringer Krateri, Arizona
Çarpma etkisi ile oluşan kraterlerin, yeryüzünde en çok bilinen ve en iyi korunmuş örneği olan Barringer Krateri‘nin, 50 bin yıl önceye dayanan bir oluşum hikayesi var. Arizona Çölü’nün kuzeyinde yer alan Winslow kasabası yakınlarındaki kraterin çapı 1200 metreyi buluyor.
