Yunan ve Romen dünyasının tarihi kalıntıları Akdeniz bölgesinin her tarafına dağılmış durumda. Yunan tiyatroları çok geniş, üstü açık ve dağ eteklerinde yer alırdı. Romen tiyatroları da çoğunlukla Yunan tiyatrolarından esinlenmesine rağmen aralarında bazı farklar yer alıyor.
Tiyatrolar orijinal olarak ilk defa Atina’da festivallerde Dionysus’u onurlandırmak ve trajedi, komedya gibi oyunların sergilenmesi adına kullanılmaya başladı. Romalılar, Yunanlara göre daha az felsefe daha çok eğlence görmek istiyorlardı. Roma döneminin en popüler gösterileri de pandomim, akrobasi, joglör, hayvan ve gladyatör dövüşleriydi. Hayvan ve gladyatörler daha sonra amfi tiyatrolara alındı.
En Güzel Greko Romen Tiyatroları
1. Taormina Tiyatrosu
Taormina, Sicilya adasının doğu kıyısında bulunan bir Yunan sömürgesiydi. Taormina tiyatrosu Yunanlar tarafından MÖ 2. yüzyılda yapıldı ve Romalılar tarafından tekrar inşa edilerek daha da genişletildi. Antik tiyatro Naxos körfezine ve Etna dağına bakan muhteşem bir konumda yer alıyor. Günümüzde uluslararası film festivallerinin de yapıldığı yer olarak biliniyor.
2. Jerash Tiyatroları
Jerash, Ürdün’ün en popüler arkeolojik bölgelerinden biri, en önemlisi tabiki Petra. Şehrin altın çağı Roma İmparatorluğu döneminde yaşandı ve günümüzde de dünyanın en iyi korunmuş Roma şehirlerinden biri olarak gösteriliyor. Jerash’da bir değil, iki tane Roma Tiyatrosu bulunuyor. Kuzey tiyatrosu 1600 kişi kapasiteli ve MS 165 yılında yapıldı ve çoğunlukla şehir meclisinin toplantıları için kullanıldı. Daha büyük olan güney tiyatrosu ise M.S 90-92 yıllarında yapıldı ve 3 binden fazla seyirci kapasitesine sahipti.
3. Odeon of Herodes Atticus
Odeon, MS 161’de Herodes Atticus tarafından karısının anısına yapıldı. Bina antik Atina dönemlerinde bir çok oyun ve konserler için kullanılıyordu. Orijinal halinde çatısı ahşaptandı ve 5 bin seyirci alabiliyordu.
4. Merida Tiyatrosu
Bulgulara göre İspanya’da bulunan Merida Roma Tiyatrosu MÖ 16’da imparator Augustus’un bir arkadaşı ve generallerinden biri olan Agrippa’nın emriyle yapılmıştı. Antik tiyatro 6 bin kişi kapasiteye sahipti. Sonraki yüzyıllarda tiyatro sayısız restorasyon çalışmasına girdi ve bu da çok yeni tarz mimarilere ve dekorasyonlara yol açtı. Günümüzdeki haline ise 1960–1970 yıllarında getirildi.
İspanya uçak bileti seçeneklerine göz atın.
5. Amman Roma Tiyatrosu
Amman Roma Tiyatrosu Marcus Aurelius zamanında, MS 2. yüzyılda yapılmıştı. Geniş ve arkalara doğru yükselen izleyici bölgeleriyle 6 bin kişiye kadar kapasitesi olan tiyatro konum olarak kuzeye doğru yerleştirildiğinden izleyicilerin güneşten etkilenmemesini sağlıyor. Tiyatro üç bölgeden oluşuyor: yöneticiler en ön tarafta, askeriyedekiler orta bölgede ve halk da en üst bölgede oturuyordu. Sahneden uzakta olmasına rağmen tiyatronun eğimli yapısından dolayı oyuncuların sesleri net bir biçimde en arka sıraya rahatlıkla ulaşabiliyordu.
6. Bergama Tiyatrosu
Bergama, Yunan sömürgeciler tarafından Anadolu’nun Ege kıyısında yer alan bir şehir olarak kuruldu. Türkiye’nin fazla bilinmeyen arkeoloji bölgelerinden biri olmasına rağmen aralarında bu tiyatronun da bulunduğu çok önemli bir çok binaya ev sahipliği yapıyor. Pergamon 3. yüzyılda yapıldı ve tam 10 bin kişi kapasiteye sahipti. Dünyadaki en dik tasarıma sahip tiyatrolardan biri.
7. Side Tiyatrosu
Side, Türkiye’nin güneyinde Akdeniz bölgesinde yer alan çok popüler bir tatil destinasyonu. Şehir Yunan yerleşimciler tarafından 7. Yüzyılda bulunmuştu ve bölgenin en önemli ticaret merkezlerinden biri halindeydi. MÖ 25’de Side, Roma İmparatorluğu himayesine girdikten sonra zeytinyağı ve köle ticaretiyle çok büyük zenginliğe kavuştu. Günümüze kadar kalan harabeler nispeten iyi konumda ve aralarında tapınak, şehir kapısı ve 20 bin kişilik bir antik tiyatro da bulunuyor.
8. Sabratha Tiyatrosu
Libya’da bulunan Sabratha MÖ 500 yılında Finikelilerin ticaret limanı olarak kuruldu ve altın çağına Romalıların döneminde girdi. Sabratha Tiyatrosu MS 2. yüzyılda inşa edildi. Bina İtalyan arkeologların 1930’larda yaptıkları yenileme çalışmaları sayesinde günümüzde gayet iyi durumda gözüküyor. 25 girişi bulunan tiyatronun seyirci kapasitesi 5 bin.
9. Orange Tiyatrosu
Fransa’da yer alan Orange tiyatrosu MS 1. yüzyılda teatral performans gösterilerinin yapılması için inşa edilmişti. Roma İmparatorluğu tiyatroyu 391’de kilisenin isteği üzerine kapattı. Sebebi ise medeni olmayan gösterilerin yapılmasıydı. Antik tiyatro 19. yüzyılda restore edildi. Günümüzde Chorégies d’Oran adı verilen yaz operası festivaline ev sahipliği yapıyor.
10. Büyük Efes Tiyatrosu
Efes, Türkiye’nin batı kıyısının en popüler turistik merkezlerinden biri. Şehir bir zamanlar dünyanın yedi harikasından biri olan Artemis tapınağı ile biliniyordu ancak 401’de Konstantinapol başpiskoposunun emri ile yerle bir edildi. Binalardan bazıları halen görülebilir ve neyse ki bu muhteşem tiyatro da onlardan biri. 25 bin kişi kapasiteli tiyatro çoğunlukla drama gösterileri için kullanılıyor olsa da Roma döneminde daha çok gladyatör savaşları için kullanılmaya başlandı.
11. Aspendos Tiyatrosu
Aspendos en iyi korunmuş antik tiyatrolardan biri. Türkiye’nin güney batısında yer alan tiyatro MS 155’de Roma İmparatoru Marcu Aurelius döneminde yapıldı ve 15 bin ile 20 bin arası seyirci kapasitesine sahipti. Selçuklu döneminde sahne kervansaray olarak kullanıldığı için sürekli tamir edilip bakılıyordu. Bu sayede Aspendos günümüze kadar neredeyse orijinal halinden hiçbir şey kaybetmeden gelmeyi başardı.
12. Delphi Tiyatrosu
Antik çağlarda Delphi bölgesi Yunan dininde çok önemli bir yere sahipti çünkü Apollo tapınağının ve kahinin bulunduğu yerdi. Antik Delphi Tiyatrosu Yunanistan’da bulunuyor ve inanılmaz güzel bir manzaraya sahip. 4. yüzyılda yapılmıştı ve 5 bin kişi kapasiteye sahipti.
13. Bosra
Şam’ın 140 km güneyinde yer alan Bosra, Mısırlı hiyerogliflerin de belirttiği gibi antik bir şehirdi. Şehir M.S 106 yılında Romalılar tarafından ele geçirildi ve Arap bölgesinin başkenti yapıldı. Bosra Tiyatrosu da MS 2. yüzyılda inşa edildi ve 15 bin seyirci kapasitesine sahipti. Tiyatronun etrafını saran kale duvarları sayesinde çok iyi bir şekilde korunmuş olmasından dolayı dünyanın en iyi Roma tiyatrolarından biri olarak kabul ediliyor.
14. Epidaurus
Epidaurus Tiyatrosu Yunanistan’ın Peloponnesus şehrinin kuzeydoğu köşesinde yer alıyor ve MÖ 4. yüzyılda inşa edildi. Halen dünyanın en güzel Yunan tiyatrolarından biri. Roma tiyatrolarının aksine sahne arkasında muhteşem yeşillikte bir doğa yer alıyor ve bu da tiyatronun bir parçası. Epidaurus tiyatrosu efsanevi akustiği ile biliniyor. Sahnedeki oyuncuların sesleri, tiyatronun her yerine kusursuz bir şekilde ulaşabiliyordu.
