Kars’ın en popüler turizm merkezlerinden Ani Antik Kenti, ‘Binbir Kilise Şehri’ olarak anılıyor. UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan tarihi kent, Orta Asya ve Kafkasların Anadolu ile buluştuğu stratejik bir konumda, Türkiye’nin Ermenistan sınırında konumlanıyor.
Anadolu’nun en eski camisine de ev sahipliği yapan Ani Antik Kenti’nde çok kültürlü atmosfer Ermeni kiliseleri, taş duvarlı sivil mimari yapılarıyla görülmeye değer. Şehir, Arpaçay Nehri’nin kıyısında, nehrin öte yanında bulunan Ermenistan’ı selamlıyor.
Kars uçak bileti seçeneklerine göz atın.
Binbir Kilise Şehri: Ani Antik Kenti
Tarihi geçmişi MÖ 1. yüzyıla, Urartular Dönemi’ne uzanan Ani, yüzyıllar boyunca birçok krallık ve imparatorluk tarafından yönetildi. Bulunduğu konum nedeniyle Kafkasların Anadolu’ya açılan kapısı olarak kabul edilen Ani, bölgede yaşanan savaşlar ve güç mücadelelerine tanık olan, tarihi atmosfere sahip.
MS 5. yüzyılda Kamsarakan Hanedanlığı yönetimine geçen Ani, 7. yüzyılda Arap akınlarının ardından Araplar tarafından ele geçirildi. En parlak dönemini Ermeni Hanedanlığı döneminde yaşayan şehir, Bizanslıların ardından 1064’te Alp Arslan komutasındaki Selçuklular tarafından fethedildi.
Anadolu’yu işgal eden Moğollar Dönemi’nde ticaret merkezi konumunu kaybeden Ani, ilerleyen yıllarda Karakoyunlu, Akkoyunlu ve Osmanlı devletlerinin egemenliği altına girse de değişen ticaret yolları ile şehrin öneminin kaybolması nedeniyle hayalet şehre dönüşmüş.
Kars şehir merkezine 45 km uzaklıktaki Ani, kenti çevreleyen surların ardında kendi haline bırakılan çok sayıda kilise, cami ve sivil mimari yapıları ile büyük sessizlik içerisinde. Türkiye ile Ermenistan’ı ayıran Arpaçay Nehri’nin kıyısındaki şehirden nehrin öte yakasında nöbet tutan Ermeni askerleri görmek mümkün.
2016’da UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne giren şehir, Doğu Ekspresi ile seyahat severlerin gözdesi haline gelen Kars’ta en çok ziyaret edilen tarihi yerlerden biri. UNESCO süreciyle birlikte ismini geniş kitlelere duyuran kente ilgi her geçen yıl daha da artıyor.
Ani Antik Kenti’nde Bagratuni Ermenilerinden Bizanslılara, Selçuklulardan Gürcülere ve Osmanlılara kadar uzanan yüzlerce yıllık kalıntılar ve tarihi yapılar bulunuyor.
1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Ruslara bırakılan Ani bölgesi, Birinci Dünya Savaşı’nda Ermenistan’a verilecek yerler arasında bulunuyordu. Kurtuluş Savaşı başarısının ardından 1920’de Türkiye sınırlarına dahil olan Ani Antik Kenti, içerisinde yer alan Ermeni yapıları nedeniyle Ermeniler tarafından büyük önem taşıyor.
Arpaçay Nehri üzerinde kurulu olan ve bir kısmı yıkılan köprü geçmişte nehrin iki yakasını buluşturan, kervanların kullandığı ticaret bağlantısıydı. Köprü günümüzde iki ülke sınırının tam ortasında önemli bir tarihi belleğin yansıması.
‘1001 Kilise Şehri’ olarak anılan Ani’de yapılan arkeolojik çalışmalarda 40’tan fazla kilise, şapel ve anıt mezar tespit edilmiş. Bu yapılar arasında en bilinenleri Kutsal Havari Kilisesi, Aziz Savoir Kilisesi, Çoban Kilisesi (the Church of the Shepherd), Ani Katedrali ve Ebul Manucehr Camii bulunuyor.
