Bakü (Azerice Bakı), Hazar Denizi kıyısında Apşeron Yarımadası üzerinde görkemli binaları, geniş bulvarları, geceleri ışıl ışıl yanan gökdelenleri, tarihi dokuları ile uzayan Azerbaycan’ın en büyük şehri ve başkenti. Kafkas coğrafyasının en büyük ve en gelişmiş şehri olan Bakü, hem Azerbaycan’ın hem de bölgenin kültür, ticaret ve sanayi merkezi olarak biliniyor.
Hazar Denizi’nin batı kıyısında yer alan ve Kafkasların en büyük şehri olan Bakü, ülkenin en önemli kültür ve ticaret merkezi. Bakü aynı zamanda bir liman kentinin tüm güzelliklerini barındırıyor.
Bakü, Azerbaycan’ın Hazar Denizi’nin batı kıyısında yer alan başkenti. Bakü’de yapılan arkeolojik kazılarda bölgede ilk insan yerleşiminin MÖ 3 binli yıllara kadar uzandığı tespit edilmiş. Yazılı kaynaklarda ise 5. ve 7. yüzyıllar arasında Sasanilerin Bakü’de hüküm sürdüğü biliniyor.
Bakü, Sasani döneminde Bağavan ve Ateş-i Bakvan olarak adlandırılıyordu. Şehir, 10. yüzyıl Arap kaynaklarında Bakuye, Bakuh, Baku; 15. yüzyıl Rus kaynaklarında Baka; Farsça kaynaklarda ise Badükübe olarak geçiyor.
Doğalgaz ve petrol ihracatıyla güçlü bir ekonomiye sahip olan Azerbaycan’da 2006 yılında faaliyete geçen Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı’nın çıkış noktası olan şehir, Hazar Denizi’nin en önemli limanı olan Bakü Limanı’na da ev sahipliği yapıyor.
2000’li yılların başında büyük bir değişim ve dönüşüm yaşayan Bakü’nün dört bir yanında yeni sosyal alanlar inşa edildi. Devasa gökdelenler, Hazar Denizi kıyısındaki rekreasyon alanları, müze kompleksleri, alışveriş merkezleri ve kentin tarihi dokusunu ortaya çıkaran restorasyon çalışmalarıyla Bakü, turizmde potansiyelini ortaya çıkarmaya çalışan bir kent.
Azerbaycan nüfusunun üçte birinin yaşadığı Bakü’nün 3 milyona yakın nüfusu bulunuyor. Azerbaycan’ın modern ve batılı yüzünü temsil eden şehir 2012 yılında Eurovision Şarkı Yarışması’na, 2015’te Avrupa Olimpiyat Oyunları’na, 2017’de ise İslami Dayanışma Oyunları’na ev sahipliği yaptı. Her yıl şehirde Formula 1’in de bir etabı düzenleniyor.
Geniş alanları, iklimsel ve coğrafik koşulların yanı sıra Bakü, tarihte İpek Yolu üzerinde bulunmuş en önemli kavşak noktalarından. Azerbaycan’da turizm mevsimi daha çok mayıs ayında başlayıp altı ay kadar devam ediyor. Buna karşın ülkedeki Yalama, Zagatala, Şuşa ve Bakü’deki turist kampları ise bütün yıl hizmete açık.
Tarih boyunca birçok uygarlığa ev sahipliği yapan en eski doğu kentlerinden biri olan Bakü, günümüzde ise Hazar Denizi kıyısında geceleri ışıklandırılan görkemli binalarıyla rengarenk bir şehir.
Bakü Gezilecek Yerler
1. İçeri Şehir
Bakü İçerişehir, Bakü’nün ilk kurulduğu yerleşim merkezi. Bakü’nün Old Town’u olan bu bölge, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde koruma altında bulunuyor. İçerisinde barındıran, Rus esintilerini hissedeceğiniz, Arnavut kaldırımlı sokaklarıyla UNESCO Dünya Kültürel Mirası Listesi’nde koruma altında bulunan bir bölge.
Hazar Denizi boyunca uzanan şehir, 12. yüzyılda kenti savunmak amacıyla inşa edilen sur duvarlarıyla çevrili. Surların içindeki Türk hamamları ve camilerinin yanı sıra Şirvan Şahlar Sarayı ve Kız Kalesi görülecek en önemli yerleri. Ayrıca Bakü Minyatür Kitap Müzesi de İçerişehir içerisinde.
Sovyet, İslam ve Avrupa mimari tarzlarının iç içe girdiği, eski mimariye sahip binaların sokaklar boyunca sıralandığı farklı bir atmosfere sahip bölge, yöresel hediyelik eşya dükkanlarıyla dolu. Hazar Denizi boyunca uzanan şehrin bu duvarlı bölümü, 12. yüzyılda kenti savunmak amacıyla inşa edilen duvarlarla çevrili.
2. Kız Kalesi
Kız Kalesi (Qız Qalası) İçeri Şehir’de yer alan Bakü’nün sembolü. 12. yüzyıla tarihlenen kale, Bakü’nün en eski eserlerinden biri. 27 metre yüksekliğindeki Kız Kulesi 18. ve 19. yüzyıllarda ise deniz feneri olarak kullanılmış.
Hakkında pek çok efsanenin anlatıldığı ve Azerbaycan parası Manat’ta da yer alan kule, günümüzde sergilere ev sahipliği yaptığı gibi, müze olarak da hizmet veriyor. Kulenin terasından ise şahane Bakü manzarasını izleyebilirsiniz. Kız Kulesi çevresinde yapılan kazılarda ortaya çıkarılmış anıtsal bina kalıntıları görülebilir.
3. Şirvanşahlar Sarayı
Şirvanşahlar Sarayı, (Palace of the Shirvanshahs) İçeri Şehir bölgesinde, Şirvanşahlar Hanedanı’nın şahı İbrahim Halilullah dönemi olan 15. yüzyılda yapılmış.
Yakın doğunun en görkemli mimari eserlerinden biri olarak kabul edilen Şirvanşahlar Sarayı, geçmişte hastane ve kışla olarak kullanıldıktan sonra günümüzde müze olarak hizmet veriyor. Müzede şahlara ait özel eşyaların yanı sıra vitray, halı gibi el yapımı eserler sergileniyor.
4. Ateşgah
Ateşgah (Fire Temple), dünyanın üç Mecusi tapınağından biri. Bakü’ye 30 km mesafede yer alan ve Abşeron Yarımadası’nın Surahanı Kasabası’nda bulunan Ateşgah, ateş mabedi anlamına geliyor. Mecusilere göre çok mukaddes olan Ateşgah 7 asırda Azerbaycanlıların İslam’ı kabul etmesiyle önemini yitirmiş.
16 ila 18. yüzyılda doğal gazın çıktığı, bir zamanlar ebedi sönmez ateşlerin yandığına inanılan bir ateş mabedi. Mabedin, merkezi olan ve 1810’da tacir Kançanagaran tarafından yaptırılan secdegah ise buraya hac yolculuğuna gelenlerin ateşe bakarak ibadet ettiği yer olarak biliniyor.
5. Güzel Sanatlar Müzesi
Güzel Sanatlar Müzesi, Azerbaycan’ın en büyük sanat müzesi olduğu gibi Bakü’nün de en önemli müzelerinden biri. Kent merkezindeki Niyazi Sokağı’nda bulunan ve 1936’da kurulan müze, 1943 yılında ünlü Azeri tiyatro set tasarımcısı ve tiyatro sanatçısı Rüstem Mustafayev’in adını onurlandırıyor. Müzede Azerbaycan, Batı Avrupa, Rusya ve Doğu sanatının çeşitli dönemlerini kapsayan sanat eserleri, tablo, çizim, gravür ve heykeller bulunuyor.
6. Gobustan Milli Parkı
Gobustan Milli Parkı (Qobustan Milli Parkı), Bakü’nün Karadağ bölgesinde yer alan ve 2007’de UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edilen dağlık bölge. Pek çok dağ geçidini (Azericesi gobu) barındıran bölgenin resmi ismi Kobustan Kaya Sanatı Kültürel Peyzaj Alanı (Gobustan National Park). Bakü’ye 64 km uzaklıktaki bölge Kafkas Dağlarının güneydoğu ucunda, tarihi 40 bin yıl öncesine dayanan kaya oymaları ile biliniyor.
Altı binden fazla olağanüstü kaya oymasıyla Orta Azerbaycan yarı çölünün kenarında yükselen üç kayalık platoyu kapsayan alan Üst-Paleolitik’ten Orta Çağ’lara kadar son Buzul Çağı’na dek iskân edilmiş mağaraları, yerleşim alanlarını ve mezarlık kalıntılarını içeriyor.
7. Yanardağ
Yanardağ, 1950’li yıllarda bölgede hayvan otlatan bir çobanın ateş yakmaya çalışırken, doğal gaz kaynağının alev alması sonucu kazara keşfettiğine inanılan bir dağ. Bakü yakınındaki, tuz gölleri ile ünlü Apşeron Yarımadasında bulunan Yanar Dağ’da, devamlı olarak yanan gaz kaynağında basıncın etkisiyle alevlerin yüksekliği kimi zaman 3 metreyi buluyor. Bölgeye Bakü’den kalkan otobüslerle ulaşılabiliyor.
8. Ulusal Tarih Müzesi
Ulusal Tarih Müzesi (National Museum of History of Azerbaijan), Tagiyev Sokağı’nda yer alıyor. 1920’de kurulan müze, biri petrol taciri ve hayırsever Zeynalabdin Taghiyev’in evi olmak üzere 2 bölümden oluşuyor. Ülkenin ilk dönemlerinden itibaren toplanan etnografik ve arkeolojik eserlerin sergilendiği Azerbaycan’ın en büyük müzesi toplam 300 bin parçalık koleksiyona ev sahipliği yapıyor.
9. Haydar Aliyev Kültür Merkezi
Haydar Aliyev Kültür Merkezi (Heydar Aliyev Center), Irak asıllı İngiliz mimar Zaha Hadid tarafından tasarlanan ve 2012’de açılan şehrin en önemli kültürel yapısı. Haydar Aliyev’in doğumunun 89. yıl dönümünde açılan binada konser salonları, sanat galerileri, müze ve kütüphane bulunuyor.
10. Türk Şehitliği
Türk Şehitliği, kente hakim bir tepe üzerinde 1918’de Azerbaycan’ın bağımsızlık mücadelesini verirken şehit olan Türkler adına yapılmış bir alan. Bu önemli mezarlıkta ayrıca Osmanlı şehitleri anısına 1999’da Türkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanlığı tarafından yaptırılan bir anıt ve bir camii de bulunuyor. Alandaki anıtın üzerinde ise Azerbaycan’da şehit düşen Türk askerlerinin ismi yazılı.
11. Azerbaycan Devlet Filarmonisi
Azerbaycan Devlet Filarmonisi, (Azerbaijan State Philharmonic Hall) Azerbaycan Cumhuriyeti’nin ulusal filarmoni orkestrası. Filarmoninin repertuarında klasik batı müziği ve Azerbaycan müziği eserleri sunuluyor. Ermeni mimar Gabriel Ter-Mikelov’un tasarımıyla 1912’de inşa edilen yapı, dönemin yüksek sınıfının konserleri izlemesi için açılan bina Azerbaycan Halk Cumhuriyeti döneminde ve Rus İç Savaşı sırasında mitingler için kullanılmış.
12. Alev Kuleleri
Alev Kuleleri, (Flame Towers) Bakü’nün en yüksek yapıları olarak kabul ediliyor. Ülkenin modern simgesi olarak kabul edilen Alev Kuleleri, ofis, konut ve otel olarak kullanılan 3 kuleden oluşuyor. Yapımı 2013’te tamamlanan kulelerin en önemli özelliği olan 10 bin LED armatürle kaplanmış dış yüzeyi akşamları ışıklandırılıyor. Daha sonra bu gösteri, yerini Azerabaycan bayrağını tutan bir askere bırakarak son bulunuyor.
13. Nizami Caddesi
Nizami Caddesi, Bakü kent merkezinde, alışveriş tutkunlarına hitap eden bir cadde. Azeri şair Nizami Ganjavi’nin adı verilen cadde araç trafiğine kapalı. 3.5 km’lik cadde üzerinde alışveriş yapabileceğiniz mağazaların yanı sıra tarihi değere sahip birçok yapı bulunuyor. Kent merkezini batı-doğu düzleminde kesen yaya yolu, akşam ışıklandırması sayesinde fotoğraf çekmeyi seven tatilciler için ideal atmosfere sahip.
14. Apşeron Yarımadası
Apşeron Yarımadası, Hazar Denizi’nin içine doğru 60 km uzanan ve en geniş yeri 30 km olan bir yarımada. Kafkas Dağları’nın doğu uzantılarından biri olan Apşeron Yarımadası, belirgin özelliği çok sayıdaki tuz gölü ve tuzla olan, yer yer koyaklarla yarılmış hafif dalgalı düzlüklerden oluşuyor. Azerbaycan’ın başkenti ve en büyük şehri olan Bakü ile onun uydu şehirleri Sumgayıt ve Hırdalan Apşeron Yarımadası üzerinde yer alıyor. Apseron Yarımadası, Bakü’nün tatil adası olarak da plajlarıyla oldukça tercih ediliyor.
15. Kristal Salon
Kristal Salon, Bakü’de bulunan çok fonksiyonlu bir kapalı arena. 2012 Eurovision Şarkı Yarışması’nın gerçekleştirildiği Kristal Salon 25 bin kişi kapasiteli. Jennifer Lopez, Rihanna ve Shakira gibi dünyaca ünlü sanatçıların konserlerinin düzenlendiği arena, günümüzde büyük çaplı organizasyonlara ev sahipliği yapıyor.
16. Bulvar Park
Bulvar Park, Hazar Denizi kenarına inşa edilmiş oldukça geniş cadde ve onun etrafında kafeleri restoranları ve mağazalarıyla modern Bakü’nün en popüler yeri. 9 kilometrelik bu geniş bulvarda yürüyüş yollar ve birbirinden lüks mağazaları da bulunuyor Sahil metro istasyonuna 5 dakikalık yürüme mesafesinde yer alan bölge, Doğu ve Batı modern mimari sanatının tüm mimari özelliklerine sahip. İki bodrum kat dahil olmak üzere altı kattan oluşmaktadır.
17. Teze Pir Camii
Teze Pir Camii, Ehli Beyt soyundan geldiği kabul edilen Şeyh Said Abdal dervişinin tekkesiyle başlayıp zamanla büyüyüp cami ve medreseye dönmüş bir yer. Camii ismini Bolşevizm’e karşı savaşan Teze Pir’den alıyor. 1905’te inşasına başlanan cami, Bakü’nün en önemli mimari yapılarından birisi olarak kabul ediliyor. Kapalı alanı 1400 metrekare ama çevresindeki yapılarla birlikte çok büyük bir alanı kapsıyor
18. Televizyon Kulesi
Televizyon Kulesi, 310 metre yüksekliği ile Azerbaycan’ın en yüksek yapılarından biri. Kentin simge yapılarından biri olan kulenin yapımına 1979’da başlanmışsa da 1993’te Haydar Aliyev’in dönüşünden sonra devam edilerek 1996’da bitirilmiş. Kulenin 65. katındaki restorandan Bakü manzarasını izleyebilirsiniz.
19. Bakü Dönme Dolap
Londra’daki ünlü dönme dolabı andıran Bakü Eye, Hazar Denizi sahilinde yer alan dev bir dönme dolap. Yüksekliği 60 metreyi bulan bu gözlem alanı, şehri kuş bakışı izlemek isteyenler için harika bir deneyim sunuyor.
Yukardan baktığınızda Bakü’nün tarihi ve modern yapılarının birbiriyle uyumunu izleyebiliyorsunuz. Dönme dolapta bir tur yaklaşık 30 dakika sürüyor ve her kabin konforlu bir şekilde dizayn edilmiş.
20. Masazır Gölü
Dünyanın nadir pembe göllerinden biri olan Masazır Gölü, Bakü’ye sadece 15 km uzaklıkta, güzelliğiyle sizi büyülemeye hazır bekliyor. Gölün pembe rengini, suyun içerisindeki tuz oranının yüksek olması ve belirli mikroorganizmaların etkisi oluşturuyor. Hele ki güneşin batışında buraya gelirseniz, gölün üzerinde yansıyan turuncu ve pembe tonlarına hayran kalacaksınız.
Yanınıza bir fotoğraf makinesi almayı unutmayın. Bu gölün tuzlu suyu ve benzersiz manzarası, mutlaka gezilecek yerler listenizde ilk sıralarda olmalı.
21. Ebedi Alev Anıtı
Bakü’nün en etkileyici yapılarından biri olan Ebedi Alev Anıtı, şehrin sembollerinden biri olarak dünü ve bugünü bir arada sunuyor. Bu anıt, adından da anlaşılacağı gibi sönmeyen alevlere sahip ve Azerbaycan’ın ünlü “Ateşler Ülkesi” unvanına yakışır bir görüntü sergiliyor. Özellikle gece saatlerinde bu anıtı ziyaret ettiğinizde, alevlerin karanlıkta dans ediyormuş gibi görünmesi sizi bambaşka bir atmosfere sokacak.
22. Bayrak Meydanı
162 metre uzunluğundaki bayrak direği ile dünyanın en yüksek bayrak direğine ev sahipliği yapan Bayrak Meydanı, şehrin en popüler ziyaret noktaları arasında bulunuyor. Bu yükseklik unvanı sayesinde 2010 yılında Guinness rekorlar kitabına da giren bu direkte; uzunluğu 70, eni ise 35 metre olan bir bayrak dalgalanıyor.
23. Bakü Minyatür Kitap Müzesi
Bakü Minyatür Kitap Müzesi, dünyada eşi benzeri olmayan, minyatür kitaplara adanmış tek müze. Kitap severler için gerçekten büyük bir heyecan sunan bu müzede, sadece 1 santimetre boyutunda olan kitaplar bile bulunuyor. Müzede sergilenen kitapların arasında klasik eserlerden dini metinlere kadar çeşitli kategorilerde örnekler mevcut. Bakü gezinizde hem eğlenceli hem de eğitici bir durak arıyorsanız, Minyatür Kitap Müzesi tam size göre!
24. Azerbaycan Halı Müzesi
Bakü’de mutlaka görülmesi gereken yerlerden biri de Azerbaycan Halı Müzesi. Burada halıların bir sanat eseri olduğunu burada fark edeceksiniz. Müzenin dış mimarisi bile bir halı rulosunu andırıyor ve içeride sizi binlerce yıllık el dokuması halılar bekliyor. Azerbaycan kültüründe halıcılığın ne kadar önemli olduğunu anlamak için mutlaka bu müzeyi ziyaret etmelisiniz. Her bir halı, kendi içinde bir hikaye anlatıyor ve size geçmişten bugüne bir yolculuk yaptırıyor.
25. Bibi-Heybat Camii
Bakü’ün en kutsal mekanlarından biri olan Bibi-Heybat Camii, tarihi ve mimarisiyle ziyaretçileri kendine hayran bırakıyor. 13. yüzyılda inşa edilen cami, Sovyet döneminde yıkılmış ancak 1990’lı yıllarda asıl haline sadık kalınarak yeniden inşa edilmiş. Caminin içine adım attığınızda, etkileyici çini işlemeleri ve süslemeleri sizi büyüleyecek.
Bakü’de bunların dışında da gezilecek pek çok adres var. Bakü’nün en turistik noktalarından biri olan Çeşme Meydanı’nı gezebilirsiniz. Diğer yandan Uluslararası Mugam Merkezi, Devlet Kukla Tiyatrosu veya Devlet Opera ve Balesi‘’nde bir gösteri izleyebilirsiniz.
Bakü’de Ne Yenir?
Bakü, oldukça zengin ve lezizi bir mutfağa sahip. Orta Doğu, Kafkaslar, Avrupa ve dünya mutfaklarından seçme lezzetleri bulabileceğiniz şehirde her zevke ve beklentiye hitap eden çok sayıda restoran ve kafe bulunuyor. Özellikle etin ucuz olduğu şehirde büyük porsiyonlu et yemeklerini çok uygun fiyata bulabiliyorsunuz. Azeri mutfağında 30’dan fazla çeşit dolma ve 100’den fazla çeşit pilav bulunuyor.
Bakü’de Azerbaycan mutfağından yiyebileceğiniz en güzel geleneksel yemekler arasında düşbere (Azeri mantısı), qutab (gözleme), dovğa (yoğurt çorbası), xingel (Gürcü mantısı) dolma, lüle kebabı, armut gazozu düşeş, çay ile ikram edilen mürebbe reçeli ve geleneksel siyah çay bulunuyor.
Bakü Nerede?
Bakü’ye Nasıl Gidilir?
Bakü‘ye Türkiye’den direkt uçak seferleri gerçekleştiriliyor. İstanbul Havalimanı’ndan ve Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan haftanın 7 günü Bakü’ye direkt uçak seferi bulunuyor. İstanbul-Bakü uçuş süresi 2 saat 50 dakika. Uçuşlar Bakü kent merkezine 25 km uzaklıktaki Haydar Aliyev Havalimanı’na yapılıyor.
Bakü uçak bileti kampanyalarını turna.com uçak bileti sayfasından takip edebilirsiniz. En avantajlı Bakü uçak bileti fiyatlarını yakalamak için en az 39 gün öncesinden uçak biletinizi satın almalı ya da rezervasyon yapmalısınız.
Bakü Haydar Aliyev Havalimanı’ndan kent merkezine ulaşım otobüs, taksi, araç kiralama ya da özel transfer aracı seçenekleriyle gerçekleşiyor. Havalimanından her yarım saatte bir hareket eden 116 numaralı otobüs Vurğun Park’a gidiyor. Havalimanından şehir merkezine otobüsle ulaşım 50 dakika sürüyor. Bu otobüs Bakü şehir merkezinin birçok noktasına ulaşan Köroğlu metro istasyonuna da uğruyor. Bu istasyondan şehrin farklı noktalarına kolaylıkla ulaşabilirsiniz.
Bakü, Azerbaycan’ın gelişimini, dönüşümünü ve ve ülkenin batı dünyasının bir parçası olduğunun en önemli yansıması. Devasa gökdelenler, geniş yeşil alanlar, tarihi meydanlar, daracık sokaklar, lüks markaların mağazalarının yer aldığı alışveriş merkezleri, müzeleri ve eşsiz Hazar kıyı şeridiyle şehir, şaşırtıcı güzelliklere ev sahipliği yapıyor.
