Müslüman, Hristiyan ve Musevilerin yıllar boyunca bir arada yaşamını sürdürdüğü bir coğrafya olan Türkiye, günümüzde de farklı kültürlerin buluşma noktası olmaya devam ediyor. Türkiye’nin bu yapısı, sosyal ve kültürel yaşamın yanı sıra mimari, edebiyat gibi kuşaktan kuşağa aktarılan pek çok ortak değer ve yapıda da karşımıza çıkıyor.
İbadethaneler ise bu anlamda en çok dikkat çeken yapılardan. Yapıldıkları dönemlerde kilise olarak kullanılan çoğu ibadethane, dönemin şartları ve ihtiyaçları doğrultusunda şekil değiştirerek, camiye dönüştürülüyor. İşte farklı dinden insanlara ev sahipliği yapan ibadethanelerden birkaç örnek.
Farklı Dinlerin İzlerini Taşıyan 4 İbadethane
1. Ayasofya Camii, İstanbul
532-537 yılları arasında Bizans İmparatoru 1. Jüstinyen tarafından inşa ettirilen, bazilika planlı bir patrik katedrali olan Ayasofya, İstanbul’un fethinin ardından Fatih Sultan Mehmet tarafından camiye dönüştürülmüş.Yapımında yaklaşım on bin işçinin çalıştırıldığı söylenen bu yapı, bin yıl boyunca dünyanın en büyük katedrali olarak Hristiyanların ibadet merkezi olmuş.
Günümüzde milyonlarca yerli ve yabancı tarafından ziyaret edilen tarihi bir yapı olan Ayasofya’nın ismi, Ortodoksluk mezhebinde, Tanrının üç niteliğinden biri olarak kabul edilen ‘kutsal bilgelik’ anlamına geliyor.
2. Kümbet Camii, Kars
Doğu’nun Ayasofyası olarak nitelendirilen Kümbet Camii, Hristiyan dünyasından büyük öneme sahip olan 12 Havarileri anma amacı ile inşa edildiği için Havariler Kilisesi adını almış. 10. yüzyılda Bagratlı Krallığı döneminde yapılan bu ibadethane, 1604 yılında camiye dönüştürülmüş. Bir dönem, Kars’ta yapılan arkeolojik kazılarda bulunan tarihi eserlerin sergilendiği bir müzeye çevrilen tarihi yapı, günümüzde ise cami olarak kullanılmaya devam ediyor.
3. Fatih Camii, Trabzon
Trabzon’un Ortahisar ilçesinde yer alan Fatih Camii, 1461 yılına kadar manastır ve kilise olarak kullanılmış. Trabzon’un fethinin ardından Fatih Sultan Mehmet tarafından camiye dönüştürülen bu tarihi yapı, 914’lü yıllarda inşa edildiğinde ise Panaghia Chrysokephalos Kilisesi adı ile anılıyordu. İçerisindeki mozaikler ve zengin süslemeleri ile dikkat çeken camide kılınan ilk cuma namazında Fatih Sultan Mehmet’in de olduğu söyleniyor.
4. Atik Mustafa Paşa Camii, İstanbul
Orta Bizans Dönemi yapısı olan ve 2. Beyazıd döneminde cami olarak kullanılmaya başladığı bilinen Atik Mustafa Paşa Camii, İstanbul’un tarihi dokusu ile meşhur olan Ayvansaray semtinde bulunuyor.
Tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapan Türkiye, o dönemlerin izlerini kültürel yapısının yanı sıra mimarisinde de taşıyor. Farklı dinlerin mensupları tarafından ibadet merkezleri olarak kullanılan bu yapıları ve eşsiz mimarilerini yakından görebilmek için uçak bileti kampanyalarına göz atmayı unutmayın.
