Niğde öyle bir şehir ki 10.000 yıllık köklü bir geçmişe sahip. Farklı medeniyetlere ev sahipliği yapmış, ve bu zenginliğin kendine kazandırdıklarıyla her geçen gün daha da güzelleşmiş. Birikerek gelen bu tarih bu kültür Niğde mutfağına da yansımış. Bugün Niğde’de evlere konuk olalım, tadında Niğde olan 13 yöresel lezzeti birlikte tadalım. Niğde’de ne yenir sorusunun en güzel yanıtlarını arayalım.
Niğde’de Ne Yenir?
Niğde mutfağı oldukça özgün bir mutfak. Bazı klasiklerin de Niğde usulü yorumlandığını görebilirsiniz ancak çoğunlukla kendine has yemekleri var. Yemeklerde meyveleri kullanmayı çok seviyorlar. Niğde’nin en meşhur şeyi nedir diye sorsalar şüphesiz aklımıza Niğde gazozu gelir. Zaten Niğde sınırlarını aşmış her şehirde bulabildiğimiz bir lezzet haline gelmiş. Şehirde nerde yemek yerseniz yiyin yanına bir de gazoz söylemeyi ihmal etmeyin.
Niğde’de Ne Yenir?
- Niğde Tava
- Söğürme
- Mazaklı Köftesi
- Beyaz Kiraz Reçeli
- Ayva Boranası
- Pirinçli Elma Dolması
- Sarım Burma
- Niğde Tarhanası
- Arabaşı Çorbası
- Cevizli Erişte
- Etli bamya
- Halveter Tatlısı
- Kaymak Tatlısı
Niğde Tava
Niğde tava bu şehre geldiğinizde tatmanız gereken lezzetlerde ilk sıralarda yer alıyor. Hem evlerde pişen hem de restoranlarda bulabileceğiniz bu yöresel yemeğin en önemli özelliği koyun kuşbaşı etinden yapılıyor olması. Toprak ya da bakır bir fırın tepsisine yeşil biber, domates, kuşbaşı etler yerleştiriliyor. Baharatları da eklenince doğruca fırına. Hiç su ilavesi yapılmadan kendi suyunu salıp çekene kadar pişiriliyor ve sonuç lokum gibi bir et.
Niğde tava nerede yenir derseniz ev yemekleri yapan lokantalarda bulabilir ya da kasaplarda hazırlatıp fırında pişirtebilirsiniz. Ama muhakkak bu nefis yemeğin tadına bakmalısınız.
Söğürme
Kuzunun en lezzetli hali: Söğürme! Aynı zamanda Niğde’nin Bor ilçesinin de tescilli lezzeti. Bor söğürmesi kuzunun kaburga kısmından etli kısmı düz bir şekilde açılan pirzola ve kuzunun külbastı denilen et kısmıyla birlikte bir tepsiye diziliyor. Domates, biber, tuz ve karabiber ilavesiyle suyunu çekip hafif kızarana kadar odun ateşinde pişiriliyor. Tercihe göre kekik de kullanabiliyor. 1 ekmek gömdürecek kadar tehlikeli bir lezzete sahip benden söylemesi. 😁 Bu yöresel yemek Türkiye Patent Enstitüsü tarafından tescilli ve coğrafi işaretli bir lezzet.
Niğde Söğürme nerede yenir derseniz Adanalı İsmail Gültekin Usta’da hem Bor söğürmesi hem de Niğde tava yiyebilirsiniz.
Mazaklı Köftesi
Niğde’nin neyi meşhur sorusunun en güzel cevaplarından biri de Mazaklı Köftesi. Kıyma, köftelik bulgur ve irmik karıştırılıyor. İçine yumurta, maydanoz ve kuru nane ilave ediliyor. Minik minik köfteler yuvarlanarak soğan ve salçalı su ile tencerede buluşuyor. Tabak tabak afiyetle yeniyor.
Beyaz Kiraz Reçeli
Niğde’de ne yenir derseniz bir Niğdeli size kahvaltı sofralarından eksik olmayan beyaz kiraz reçeli der. Bölgede yetişen beyaz kirazlar şekerle kaynatılıyor ve muhteşem bir tat ortaya çıkıyor.
Ayva Boranası
Niğde mutfağı yemeklerde çokça meyve görebileceğiniz bir mutfak. Ayva boranası da kuzu etinin ayva ve pekmez ile buluşmasıyla ortaya çıkan oldukça farklı ama bir o kadar lezzetli bir yöresel yemek.
Pirinçli Elma Dolması
Niğde’nin en meşhur yemeği değil belki ama en farklı yemeği sıfatını hak ediyor bence pirinçli elma dolması. Hakiki bir elma dolması içinse bölgede yetişen Niğde elması kullanılmalı. Kıyma ve pirinçli harç içi oyulup limonla ovulan elmalara dolduruluyor. Üzerine toz şeker serpilip pişiriliyor. Farklı tatlar denemeye açıksanız bu yöresel yemeği mutlaka deneyin.
Sarım Burma
Sarım burma, sarığı burma ya da kıvırma börek olarak görebilirsiniz ismini. Niğde’nin meşhur tatlısı olarak bu listede yerini alıyor sarım burma. Bir çeşit baklava olarak düşünebilirsiniz. Cevizli ve şerbetli bu yöresel tatlı damak çatlatan cinsten.
Niğde Tarhanası
Niğdeli kadınlar kış ayları için süzme yoğurtla hazırlıyorlar tarhanaları. Güneşte kurutarak pişmeye hazır hale getiriliyor. Pişirmeden önce ise bir gece önceden yumuşaması için suda ıslatılıyor. Sonrası tereyağı, soğan, sarımsak, pulbiber ve nane ile buluşup nefis bir çorbaya dönüşüyor. Sıcak sıcak içilip iç ısıtıyor.
Arabaşı Çorbası
Arabaşı yalnızca Niğde’de değil ülkemizin pek çok yerinde tüketiliyor. Niğde’de sunumu daha farklı. Tıpkı diğer yerlerde olduğu gibi yanında özel bir hamurla servis ediliyor Niğde’de de. İçine ördek, tavuk ya da hindi eti konularak yapılıyor. Epey doyurucu olduğu için genellikle ana yemek olarak yeniyor.
Cevizli Erişte
Evde yapılan erişte büyüktür tüm erişte ve makarnalardan. 😍 Niğde usulü cevizli erişte yapalım derseniz de beyaz peynir, ceviz ve maydanozu tabakta erişte ile buluşturup üstüne bir de kızgın tereyağı ekliyorsunuz. ‘Vay be! Bu Niğdeliler ağzının tadını biliyor.’ dediğinizi duyar gibiyim. 😁
Etli Bamya
Sebze yemeklerini de et yemeklerini de seviyorsanız Niğde usulü etli bamya sizi ayrı bir mutlu edecek. Kuşbaşı et bamyalarla tencerede özleşiyor. Pişmeye yakın maydanoz ve limon suyu ilave ediliyor. Ekmek bana bana yemek isteyeceksiniz.
Halveter Tatlısı
Niğde tatlıları içinde Halveter tatlısı adından söz ettirir. Bir çeşit un helvası diyebiliriz aslında. İçine dahil olan pekmezle diğer helvalardan ayrılıyor. Pekmezi helvaya yedirmek de ayrı bir maharet doğrusu. Şeker ilavesi olmayan bu tatlı en azından bir nebze masum da sayılır.
Kaymak Tatlısı
Adında kaymak olan ama içinde kaymak olmayan bir tatlıyla tatlı bir kapanış yapalım. Oldukça farklı bir yapımı ve lezzeti var kaymak tatlısının. Hamuru 50 bezeye ayırıp, 25 tanesi küçük küçük açılıp üst üste konulup tepsi büyüklüğünde açılıyor. Diğer 25 için de aynı işlem yapılıyor. Ve 2 hamur 2 ayrı tepside pişiriliyor.
Ayrı bir tencerede pirinç, süt, şeker ve yumurta sütlaç kıvamında pişiriliyor. Pişen hamurların arasına döküldükten sonra dilimleniyor ve üzerine de şerbet dökülüyor.
Bu birbirinden şahane yöresel lezzetleri tatmak için tek yapmanız gereken Niğde otobüs bileti almak. Ayrıca Niğde ile ilgili yazdığım diğer yazılarımı da mutlaka okuyun.
